Uzmanlardan Korkutan Uyarı: Olası İstanbul Depreminde Tsunami Bekliyoruz

Olası İstanbul depremi sonrası tsunami oluşma riskine ve alınabilecek önlemlere değinen Dr. Cambaz, tsunaminin; deprem, yanardağ patlaması ve heyelan gibi doğal felaketlerin ardından deniz tabanının ani bir hareketle yer değiştirmesi ve bu hareketin deniz kütlesini dalgalar halinde kıyılara doğru itmesi sonucu meydana geldiğini ifade etti. Cambaz, dalgaların kaynak noktasından uzaklaştıkça yükseklik kazandığını ve bu durumun kıyı bölgelerinde büyük tahribatlara sebep olduğunu belirtti. Bilindiği üzere bu tahribatlar, yerleşim alanlarına, ekosistemlere ve insan yaşamına ciddi zararlar vermektedir.

Dr. Musavver Didem Cambaz, deprem ve fay hatlarının etkisinde bulunan, 8 bin 300 kilometrelik kıyı şeridine sahip olan ülkemizin de tsunami sonucu zarar görebileceğini ifade etti. 

11 Mart 2011 tarihinde Japonya’da yaşanan 9,0 büyüklüğündeki depremde oluşan tsunamiyi hatırlatan Dr. Cambaz, tsunaminin en çok Pasifik Okyanusu’nda dalma ve batma bölgelerinde gözlendiğini belirtti. 

Sumatra’da 2004 yılında gerçekleşen 9,3 büyüklüğündeki depremin ardından oluşan tsunaminin ise çeşitli kıtalarda ve toplam 11 ülkede can kaybı ve büyük hasara yol açtığına değindi.

Türkiye’nin tarihsel kayıtlarına değinen Dr. Cambaz, Kuzey Anadolu Fay Hattı’ndan dolayı riskli olan bölgeleri işaret ediyor. İşte, Dr. Cambaz’ın o açıklaması:

Kuzey Anadolu Fay Hattı’ndan dolayı Marmara Denizi, Doğu Anadolu Fay Hattı ve devamındaki Ölüdeniz Fayı ile Akdeniz Helenik Yayı’ndan dolayı da Ege ve Akdeniz’de oluşacak depremler sonucu tüm denizlerimizde tsunami meydana gelmesi bekleniyor. Tarihsel kayıtlara da baktığımızda etrafımızdaki denizlerde tsunami var. Girit’in batısında 365, Girit’in güneydoğusunda 1303 yıllarında meydana gelen büyük depremler sonrası tsunamiler yaşanmış. Bunun için de bir yerde deprem oluyorsa yine olacaktır. Tsunami olmuşsa yine tsunami beklenmelidir.

Deniz seviyesinde olan yerleşim yerlerine dikkat çeken Dr. Cambaz, İstanbul için beklenen tsunamide 6 metre mertebesinde dalgaların söz konusu olabileceğini ifade etti. Açıklamasında geçmiş yıllara dair tarihsel kayıtlara da değindi: 

İstanbul için de tsunami beklediğimiz bir şey. Sadece depremden dolayı değil. Depremden sonra tetiklenebilecek deniz altı heyelanından dolayı İstanbul’da tsunami bekliyoruz. Burada yıkmaya çalıştığımız en büyük algı, tsunami dediğimiz zaman Japonya ya da Endonezya’daki gibi 20 metrelik dalgalar anlaşılıyor. Bizim burada 1509 ve 1894 depremlerinden sonra kayıtlara düştüğü gibi 6 metre mertebesinde dalgalar söz konusu. Bu da çok büyük bir yıkıma ve kaosa neden olabilir. Çünkü bizim deniz seviyesinde yerleşimlerimiz var.

1999 yılında meydana gelen Marmara Depremi sonrası tsunami yaşandığını dile getiren Cambaz, 30 Ekim 2020 tarihinde Ege Denizi’nde meydana gelen depremde Seferihisar’da etkili olan tsunamiyi de hatırlattı: 

Hiç tsunami olmaz zannederken bu depremlerden sonra olabileceği ve birilerinin hayatını kaybedebileceği gündeme gelmiş oldu. Ege Denizi’nde 30 Ekim 2020’de meydana gelen depremde özellikle Seferihisar’da tsunami çok etkili oldu ve Sığacık’ta 1 kişi hayatını kaybetti ve önemli bir hasar da oldu.

Deprem sonrası denize yakın yerlerden uzaklaşmak gerektiğine vurgu yapan Dr. Musavver Didem Cambaz, vatandaşları şu sözlerle uyardı: 

Deniz seviyesinin 2-3 metre mertebesinde yükselmesini azımsamamak gerekiyor. Yarım metre, 1 metre de olsa insanlar ‘Ben yüzerim’ diye düşünüyor ama 30 santimetrenin üzerindeki su dalgası sizi sürükleyebilme özelliğine sahip. Onun dışında, taşıdığı, sürüklediği cisimlerin size çarpması travma da yaratabilir. Bu durumda hiçbir şey yapamazsınız. Tsunamiye depremden farklı olarak önlem alınabilir. Deprem olduğunda siz bunu duyuyorsanız, bu sizin en büyük alarmınızdır.

Bunun yanı sıra tüm vatandaşlarımız, yaşadıkları bölgedeki tsunami tehlikesi hakkında bilgi sahibi olmalı ve aile bireyleri ile birlikte acil durum aksiyon planı hazırlamalılar.